پرده های کالیگرافی
محمد بزرگی به قول خودش شبح و شبه خطوط ایرانی و عربی را بازآفرینی می کند ، در سری پیشین پرده هایش با عنوان " گریه افتخار " چیدمان هایی ساخته بود که عمومن به ریخت معمارانه کالیگرافی و اهمیت بعد در آن ها اشاره داشت . در مجموعه متاخرش با عنوان " مظاهر عینی " از طریق بهره گیری مناسبات هندسی ، خاصیت نوشتاری خط را شجاعانه به چالش کشیده است .
خط او منشعب از خطوط اسلامی است که در واقع رویکرد سنتی ایرانی خط ، خیلی به آن گرایش نداشته است . به این معنی که اگر قرار باشد کار او را در یکی از دسته های کالیگرافی سنتی قرار بدهیم بیشتر به گرایشات عربی نزدیکتر است تا شیوه های عرفی ایرانی .
او در آثارش از بکارگیری آناتومی مفردات نستعلیق و ثلث به شکل عرفی پرهیز کرده و به قول خودش این قواعد را تا جایی منتزع می کند که مثلن به یک جور شبح و شبه نستعلیق برسد در مورد بقیه اقلام خطوط هم همین اتفاق را جلو می برد .
او معتقد است اگرخط نویسی ایران ، سطرنویسی و چلیپا نویسی و صور متداول سیاه مشق باشد و هنرمند بعد از آموختن مبانی و طی مراحل تکوین به خلاقیتی در پیدایی کارش نرسد ، بیش از یک صناعت نیست .
در یکی از مصاحبه هایش میگوید : " من دست و بالم را نمی بندم چون معتقدم اگر خوشنویسی در قالب مدیومی دیده شود، آنوقت هنرمندش می تواند از هر وابستگی ، حتی تعلقات تئوریک مثل ژانر و ایسم فراتر برود. با وجودی که خط را مدیوم می دانم ولی این واقع بینی را دارم که محدودیت های فحوایی خط ،پاسخگوی خیلی از دغدغه های امروزین نیست. محدودیتی که ذات خود خط را نیز شکل می دهد . خط فارسی به هر صورت ،مرکب زبان و فرهنگ ایرانی است و برای داشتن مخاطب غیر ایرانی باید بسیاری از جنبه های سنتی آن را به خاطر بیان بسیط تر فدا کرد. تمام این تغییرات برای حفظ ساحت بصری خط است . در این مسیر بسیاری از اصول خشک و غیر منعطف که پیشینه تاریخی دارند نادیده گرفته می شوند . کرسی ها ، خلوت و جلوت ها ، مرکب گذاری ها و حتی در برخی موارد آناتومی سنتی مفردات از میان رفته و یا دستخوش تغییرات بنیادین میشود ، بدون آن که حسرت و آهی بر چرایی حذف و شکستن آنها باشد . این هم دلیل خیلی ساده ای دارد ، به اعتقاد من در خوشنویسی معاصر ، میبایست ، اصالت بر رسالت باشد . این یعنی به جز اینکه حامل وحی است منبع وحی نیز باشد ، در صورتی که در خوشنویسی سنتی ، شما فقط حامل وحی بوده اید. اگر این فرض را قبول کنیم که دوره خوشنویسی به معنای کتابت سپری شده هر کوششی در حوزه خط با هدف نوسازی ، به نوعی بازسازی فرهنگ معاصر هم هست . این نگرشی است که برخی هنرمندان تجسمی در برهه های مختلف از آن سرسری گذشته اند و این بازسازی هویتی را با توجیهاتی مثل تحجرگرایی یا اقبال اقتصادی داشتن ، نادیده گرفته اند ". *
در مقدمه نمایشگاه نیز می نویسد : " نوشتن به قصد گریز از معنای نوشتار ، مثل سخن وری ست برای گریز از گفتن . همچنان که در پرده های نوشتاری من ، غایت نگفتن است و نه گفتن ! و ندیدن است و نه دیدن . این معنای منتزع ، نوشته هایم را با تناقضی بی پایان مواجه می کند و شاید اگر حاصلی در این خوش نوشتن باشد همین بی پایانی و حیرانی ست و همین قدرت لایزال است که من را به نوشتن مومن می کند . نوشتن به مثابه ننوشتن و کشیدن به مثابه نکشیدن و غوطه خوردن در نامتناهی بین فضای مثبت و منفی ! خط بی هیچ اغراقی فرصتی است که من را برای بودن درعین نبودنم موجه می سازد . " مجموعه ای از آثار او از 13 تا 21 شهریور 1391 رودرروی علاقه مندان قرار خواهد گرفت لیکن مراسم افتتاح رسمی نمایشگاه ، جمعه 17 شهریور ماه از ساعت 16 الی 20 برگزار خواهد شد .
نشانی تهران ولنجک ،خیابان هجدهم ، پلاک 9 ، گالری شماره 1 مرکز هنری شیرین / گالری هما تلفکس : 22402226
*مصاحبه با دو هفته نامه هنرهای تجسمی تندیس شماره 229 .